Naar het hoofdmenu van de website Spijkerkwartier / Spoorhoek .
De Lommerd - zie ook: www.lommerd.nl Een vertrouwd adres tussen de spijkers |
|
|
Foto: De Oude Lommerd in 2011, toen nog bezet door de stedelijke stichting Rijnstad, te zien aan de gele borden links en rechts van de deur. Verder op de foto goed te zien, het sheddak, wat kans maakt om een groot zonpanelenproject in de wijk te worden. |
| Buurtcentrum De Lommerd
Van origine is de Lommerd dus een echte Leenbank geweest en pas later een andere functie - de kenmerkende dakstijl voor gebouwen uit de tijd van de industriële revolutie 1869 - en een daar aan vastgebouwd woonhuis, waarin naar beeltenis op de zijgevel voorheen een "Bank van Leening" was gehuisvest. Het wonderlijke feit is dat het bankieren ooit in de lage landen werd ingevoerd, als ruilconcept met bewijsboeken voor goederen tegen geldwaarde in een pandjeshuisachtige formule, maar dan 15de of 16de eeuws. En de streek waar dat al gewone praktijk van alledag was, en waar de noviteit als methode deswegens naar werd vernoemd, was Lombardije. [> wiki - Lombardije]. Dat was dus kennelijk in die tijd niet op deze locatie geweest. Maar het is mogelijk dat er ook boedels konden worden bewaard in later stadium, zeker is dat aan de Zutphense straatweg - de huidige Steenstraat - een uitspanning bestond met de naam "de Drie Koningen", naar welke herberg de later ontstane Driekoningenstraat is vernoemd. In die herberg "De Drie Koningen" vonden wel veilingen plaats, die in rechtszaken soms werden besproken. Er is een kruispunt zichtbaar op de kaart van Jacob van Deventer gemaakt in het jaar 1560. De splitsing waar een kerktorentje zichtbaar is, (1) is de splitsing naar Roosendaal , (2) is de aftak naar Velp, Doesburg en Zutphen. Dit punt ligt ongeveer tegenover café Metropole. Het "Westeinde" is het oude restant van het westelijke einde van de Rosendaalseweg. En de oude Velperweg. Mogelijk heeft dit kleine buurtschapje in het verleden de naam "Westeinde" gehad en is de straatnaam een restant daarvan.
De Lommerd ligt ongeveer op locatie nº3 op bovenstaande kaart. De Spijkerstraat was toen een Spykerpad, op ergens een kaart staat "kerkpad". Naar Velp wandelend lag aan de rechterzijde dan het Nassouw Spyker (4), het Gelre Spijker (5), wat verderop en iets zuidelijker naar de beek en de "Broeklanden", was nog een ander Spijker gelegen. Dat laatste nu bekend als (inmiddels afgebroken) DullertSpijker (6), ter ere van Willem Hendrik Dullert [> wiki - Dullert]. Daar langs het Dullertspijker stroomde dus een water, een beek. Die is bij de archeologische uitgraving van de gronden nabij de oude Melkfabriek ook gevonden, er verscheen een middeleeuwse kademuur-constructie. De beek heeft verschillende namen gehad en verschillende routes ook. Later liep de beek (ook) langs het Gelders Spijker en vijverpartij. In de wijk zijn meerdere sporen daarvan nog zichtbaar. Het Spijkerpad liep door de akkers, maar vanaf de weg (later Steenstraat) oostwaarts van de oude Velperpoort, zag men links en rechts glooiende groente-akkers en paden en paadjes tussen een lappendeken van met struik & boom omzoomde "kampen" zoals boomgaarden en hier en daar een huis of herberg aan de weg. Een gestileerd beeld van de omgeving ziet men op deze kaart. Aan de buitenzijde van de oostelijke stadsgracht van Arnhem was eveneens een pad buiten de stad om, wat veel werd gebruikt om praktische reden, van de de kop van de Zutphenseweg buiten de stad om leidde naar de Sabelspoort en de naar de IJssel.. Aan dit pad was in de 17de eeuw nog een Spijker, een Spieker van de Nassaus. Het lag er vermoedelijk meer dan een eeuw zeer gemoedelijk aan de buitenzijde van de oostwal, maar toch niet zo erg ver van het klooster. Op de kaart van Geelkercken gemaakt in het jaar 1634 is iets bezuiden de akker van de gebroeders Sluijsken, het Nassau Spijker zichtbaar, zie ook locatie nr. 4 op de kaart van Van Deventer.
Even een eeuw doordraaien en wat uitvieren. Zo. Plotseling kwam alles in een stroomversnelling. Nieuwe tijden dienden zich aan, het was gedaan met de rust, de Fransen waren er ineens, nieuwe methoden, er kwam later weer verval en er waren soms grote branden. De stroomversnelling bracht een toename van bedrijvigheid, nijverheid en handel rondom en in Arnhem. Het was niet meer af en toe wat handel over de Rijn, met nu en dan een vlot met hout, of af en toe een aak met wijn. Nee er kwamen nieuwe soorten schepen. Van metaal gebouwd, sterker, groter en met motoren. De bevolking groeide snel. En er kwamen nog wat oorlogen, dat deed de stad geen goed. Maar voor de oorlogen, was Arnhem een brave zich ontwikkelende stad. Nadat de wallen werden afgebroken en in 1853 de "Rhijnspoorweg naar Duitsland" langs de noordkant van de stad werd aangelegd, kwamen de gronden voor de wijken ten noorden van de spoordijk in de verkoop, de economie van de stad bloeide als nooit tevoren en fabrieken kwamen langs de uitvalsweg en aan de IJsselzijde, alsook bouwkoorts aan de zuidkant van de stad, voor immer meer mensen. Om voor iedereen goede en betaalbare woningen te garanderen die voor gezinnen toegerust waren met praktisch ingerichte indelingen voor met gangen en trappen verbonden woon- slaapkamers, keuken, bergruimten en dergelijke vertrekken onder een fatsoenlijk onderhouden duurzaam dak, waren wonningbouwverenigingen in het leven geroepen. Sommigen hadden een stichtelijk doel en wilden bepaalde segmenten bedienen zoals een bepaald geloof, of een bepaalde doelgroep zoals gehandicapte mensen. Een bijzonder maatschappelijk belang met een win-win factor voor de deelnemers, de stedenbouwers en de stad, immers een duurzame woning is veel en veel duurzamer dan een mensenleven, zo mag je toch verwachten. En een wijk of een gebied heeft voor eeuwig haar vorm. Een van die woningbouwverenigingen was en is al meer dan 100 jaar actief: Volkshuisvesting. Hun motto voor 2012-2015 is "Droom, denk, durf, doe, dans, leef & bewonder" met een mooie knipoog naar de VVD (denken, durven doen) en ook naar Ramses Shaffy (zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder). Ach, tussen rood en blauw zit soms ook wit. In 2012 heeft de Volkshuisvesting het wijkcentrum De Lommerd aan de Spijkerstraat overgenomen met enkele condities voor en van de Stichting Rijnstad. De wijk nu huurt van de Stichting Volkshuisvesting, maar heeft zelf alle vrijheid invulling te geven aan het programma van de Lommerd. Daartoe bestaat een Stichting ProgrammaraadEnBeheerNieuweLommerd (PBNL) opgezet door de heer Kwee die met ongeveer dezelfde pennestreek twee stichtingen erbij produceerde, te kennen als StichtingBewonersProjecten en StichtingBewonersInitiatieven (resp SBP en SBI) die dienstbaar zijn aan allerlei spannende wijkactiviteiten zoals bijvoorbeeld "KunstOpDeKoffie" en "SpijkerKwarts". De Lommerd 3.0 (de wijk had de Lommerd al eens eerder opgeknapt) De oude "fabriek" is in het jaar 2012 van binnen grondig en duurzaam gemoderniseerd. Er zijn verschillende vergaderzalen en werkruimtes gebouwd rondom twee centrale grote ruimtes. En er is een prachtige filmisch hoge, enorme grote keuken gerealiseerd, een droomwens in vervulling! In het achterste gedeelte is een grote publieksruimte die sinds eind jaren '80 tot in elk geval 2012 overdag als speelplein van de inpandige peuterspeelzaal dient (De Lapjeskat), maar die 's avonds beschikbaar is om grotere bewonersgroepen te huisvesten wanneer het om ernstige of vrolijke onderwerpen gaat. Op de tweede verdieping - die later is ingebouwd - is een aantal vergaderzalen en werkruimtes ingericht. En daar is ook het fameuze wijkarchief, van een wijk met een zekere historie van naam, het Spijkerkwartier. In het voorste centrale gedeelte is een ruime bar die na het vergaderen een prettige ambiance vormt voor ontspanning en een nadere onderlinge kennismaking. Of voor een koffie na de maaltijd. Want in de Lommerd wordt niet bediend. En wat je gebruikt wordt afgerekend. Maar verder is alles zo prettig en gebalanceerd mogelijk ontwikkeld tot wat het geheel nu is: De Nieuwe Lommerd. Droom, denk, durf, doe, dans, leef & bewonder check DE NIEUWE LOMMERD De gehele Lommerd is rookvrij voor de publieke ruimtes. De Lommerd biedt verschillende ruimtes te huur aan voor het geven van bijvoorbeeld een cursus, voor oefenruimte (koren, muziekverenigingen e.d.) en vergaderingen. Voor alle informatie over de huidige stand van zaken, ontwikkelingen en mogelijkheden tot gebruik van één of meer ruimtes kunt u contact opnemen met
Voor overige zaken komt u gewoon langs! Check de nieuwe Lommerd
;-)
|
|
|
Luchtfoto links: Linksboven is het dak zichtbaar van de oude Lommerd (1869) met het markante sheddak, tegenwoordig het wijkcentrum 'de Lommerd'. Ongeveer oost-west loopt de Spijkerstraat, het kruispunt is het einde van de Spijkerlaan en het begin van de Kastanjelaan. |
Adres adres: telefoon: |
Naar het hoofdmenu van de website Spijkerkwartier / Spoorhoek .
Voor
de Bank van Leening, in 1835 door de gemeente opgericht, aanvankelijk
gevestigd in de Jansstraat, daarna aan de Beekstraat, werd in 1869 een
geheel nieuw gebouw ingericht aan de Spijkerstraat. Het gebouw had veel
ruimte voor berging van de panden (vooral veel kleding) en kluizen voor
het goud en zilver dat beleend werd. De z.g. weekpanden werden 's zaterdags
gehaald en 's maandags gebracht. In verband daarmee was de Bank op maandag
al om acht uur 's morgens voor het publiek geopend.
